woensdag 26 maart 2014

Rode hamer

Honderd jaar geleden toen ik nog een stamkroeg had waar het barpersoneel mijn voor-, tussen- en achternaam kende, wist welke auto ik tot morgenmiddag voor de deur zou laten staan en waar de kok off-card voor me kookte werd ik eens onderworpen aan een onbenullig testje. Ik kreeg een Heineken oberschrijfblokje en een pen en moest twee antwoorden noteren op de volgende vragen:

1 Schrijf een kleur op.
2 Schrijf een stuk gereedschap op.

Dat deed ik, met de geheimzinnigheid van een hoogbejaarde dame die haar pincode intoetst bij de supermarktkassa. Het was onmogelijk dat iemand had gezien wat ik daar op dat papiertje krabbelde. Triomfantelijk keek ik de barman aan en liet hem raden naar mijn antwoorden. "Rode hamer" antwoordde hij. Precies dat wat ik op mijn briefje had geschreven... Mijn mond hing denk ik open want hij barstte in lachen uit, verfrommelde mijn papiertje en merkte achteloos op dat dat de antwoorden waren die iedereen als eerste opschreef. Ik bleef machteloos, ontredderd, gefrustreerd en gedesillusioneerd achter. En nog steeds zit het me ergens in de krochten van mijn brein dwars dat ik daar op dat moment door de mand viel als gewoontedier. Weken, maanden, nee jaren! vroeg ik me af of er misschien een listig trucje achter dat testje zat of dat de barman die me hieraan onderwierp misschien meer van mij wist dan me lief was. Maar ik ben er nooit achtergekomen. Alle bouwmarkten ben ik afgeweest en nog nooit kwam ik een rode hamer tegen. Groen, blauw, zwart, antraciet, zelfs een gele zag ik, maar nimmer zag ik mijn rode hamer....

Al mijn hele leven (toch al gauw iets meer dan 20 jaar op dat moment) had ik het nagestreeft om lekker tegendraads en onconventioneel te zijn (een woord wat trouwens nog lang niet tot mijn vocabulaire behoorde toen). Ik hoorde niet bij een groepje maar fladderde tussen verschillende kuddes heen en weer of was op mijn dooie up ook net zo tevreden. Ik droeg bijna altijd All-Stars gympen waarvan ik de witte rand bekladde met songteksten en liefdesverklaringen, tot grote ergernis van mijn ouders, vooral wanneer ik ze ook droeg als we op visite gingen, onder mijn gescheurde spijkerbroek. Toen ik Alicia Silverstone zag in Cryin' van Aerosmith bungelend aan een brug aan haar navelpiercing zat ik de volgende dag bij de piercer. Toen kon je gewoon nog als vijftienjarige zo'n shop binnenstappen zonder een verklaring van toestemming in viervoud van je ouders voorzien van een zegel met het familiewapen en naar buiten gaan met een gepiercte navel en een flesje Sterilon. Van een vriendje waar ik een kortstondige doch meeslepende romance mee beleefde kreeg ik het singletje Living La Vida Loca van Ricky Martin (ja en denk maar van Ricky wat je wil, wedden dat je niet stil blijft staan/zitten als je hem hoort!) omdat hij vond dat dat liedje over mij ging. Ik luister nog graag naar dat nummer als ik me saai en onbetekenend voel.

En hoewel ik nog steeds redelijk stevig in mijn schoenen sta (de hele collectie) en probeer zelf na te denken en te doen heeft de rode hamer me ook geleerd dat het niet erg is om ergens bij te horen. Het vuurtje brand nog wel maar af en toe een platgetreden weg bewandelen is niet erg. Zolang je maar oog blijft houden voor het moois wat groeit in de berm en links of rechts gaat omdat je dat zelf wil en niet omdat de rest ook gaat. Ikea vind ik geen uitstapje maar ze hebben er wel verdomd goede opbergspullen voor de lego en de playmobil én hele fijne kleerhangers waar mijn bloesjes niet vanaf vallen als ik de kastdeur opentrek. Voor bijna al mijn ramen hangen vouwgordijnen en als de VT wonen verantwoorde snijplank in de bonus is bij AH dan is ie voor mij. En zo gaat het ook met de niet materiële zaken in mijn leven, achteraf kom ik altijd tot de conclusie dat ik alle klassieke valkuilen heb aangedaan en tot dezelfde conclusies ben gekomen als degenen die me voorgingen. Maar die conclusies heb ik dan wel zélf getrokken uit mijn eigen ervaringen, gedrag en beslissingen. Ik kan nu zelf zien dat ik mijn haar niet zwart had moeten verven, de geschrokken bleke kleur van mijn moeder bij het zien van het resultaat heeft me destijds niet van mijn overtuiging afgebracht. De Van Gogh's, Da Vinci's en Einsteins waren niet de meest gelukkige mensen op deze wereld! Ik ben dan misschien maar gewoon en goed genoeg, ik heb mijn beide oren nog, trotse ouders, een vriendenschare waar mijn hart voor overloopt en ik ben waar ik ben en wie ik ben omdat ik het zelf wilde!

zondag 9 maart 2014

Kind

Het allerleukste ongeluk wat je in je leven kan overkomen is kinderen krijgen. Ik heb er zelf twee, twee testosteron-tijdbommen. Ze bezorgen me de slappe lach, tijdelijk hartfalen, chronisch tijdgebrek en een niet te stuiten onbedwingbare stroom rotzooi.

Wetenschappelijk bewezen: mensen die kinderen krijgen zijn statistisch gezien ongelukkiger dan mensen in dezelfde leeftijdscategorie zonder. Iedereen met kinderen die dat wel eens ergens gelezen of gehoord heeft zal daar gapend zijn en haar schouders over opgehaald hebben; geen nieuws. Eerst houden ze je maandenlang uit je slaap waardoor je veranderd in een wandelende zombie-achtige snauwende schim van je vroegere zelf. Als dat voorbij lijkt te zijn begint de fase waarin ze je hele interieur overhoop trekken, en je kunt het advies van de lieve mevrouw van het consultatie bureau opvolgen en duidelijk en op dreumeshoogte 'nee' blijven zeggen maar ze hebben er geen boodschap aan. Ze weten nog niet van ja en nee en van opruimen en van slaapgebrek en van hoe duur spullen zijn en van poezen die het niet leuk vinden om aan hun staart getrokken te worden. Nee is geen optie. En als je dacht dat dit vermoeiend was, wacht dan maar tot ze een viltstift vast kunnen houden en je witte bank of pas geverfde muur gebruiken om hun artistieke vaardigheden op te botvieren. De eerste keer ga je nog naar de Karwei voor een emmertje latex en koop je een agressief middeltje om textiel van de meest afschuwelijke vlekken te ontdoen, de keer daarna check je alleen nog maar of het niet meer afgeeft en ga je er bovenop zitten en ben je je alleen nog bewust van je expressionistische bankstel als je visite kritisch naar je bank kijkt alvorens plaats te nemen, zelf zag je het al niet meer. Net zomin als grillige afdruk van chocomelk op de muur die je bloedje daartegenaan heeft gesmeten omdat hij zijn boterham met hagelslag niet in de dvd speler mocht stoppen...

Enfin, ze worden groter en de wereld met hen. Ze drinken het badwater niet meer op, nemen niet meer ELK buikgriepvirus mee naar huis en ze plassen op de wc, of in elk geval daar ergens dichtbij in de buurt. Ze eten hetzelfde als jij, tenzij het iets met groenten en/of vitaminen te maken heeft. Je kunt weer eens langer dan vijf minuten douchen en de meeste nachten gaan in stilte voorbij, hoewel je wat flexibeler wordt met de aanduiding 'nacht'. Zo heb ik zelf alle originele afleveringen van The Incredible Hulk gezien die SBS een hele tijd dagelijks om 5.30 uitzond. Met een baby/dreumes/peuter in huis heb je je geheel eigen tijdzone bij de hand. De nacht verplaatst zich kloktechnisch gezien wat of nogal naar links, en trekt daarmee de rest van de dag met zich mee. Zo kan je in deze fase(s) om 8 uur 's morgens het gevoel hebben dat het al tijd is voor de lunch omdat je 3 uur geleden ontbeten hebt. Eigenlijk is deze fase een soort chronische jetlag waar geen pilletje tegen gewassen is, slechts cafeïne.

Zodra ze een jaar of 3 zijn, en dan heb je het al redelijk gerekt, kan je met goed fatsoen ook niet meer met de buggy op pad. Allereerst zal je een behoorlijk hoge graad in de een of andere vechtsport moeten hebben om je spruit erin te krijgen. Voorts is het echt een belachelijk gezicht zo'n groot kind in een buggy. Een kind van 3+ moet echt op eigen benen staan. En dus ga je naar de H&M met je kleine anarchist on the loose... Bij een heleboel H&M's is de kinderafdeling boven, bereikbaar per roltrap. De roltrap is een peutermagneet. De roltrap is de kinderboerderij, de speeltuin en de efteling in één. En terwijl jij in de sokkenbak staat de roeren op zoek naar de juiste maat met over je arm een scheepslading aan shirts, broeken, truien, vesten en andere zaken om de nooit complete garderobe van je kleintje aan te vullen kan een andere moeder of een winkelmeisje nog net voorkomen dat je kind achterstevoren van de roltrap die naar boven gaat naar beneden probeert te lopen terwijl het touwtje van zijn capuchon tussen de band vastzit. De eerste paar keren sta je je beschaamd stamelend in excuses uit te putten tegen de reddende engel, als je eenmaal gewend bent aan deze winkelsessies ga je door met sokken uitzoeken en doe je net of je dat kind nog nooit van je leven gezien hebt en wacht je tot je stiekem kunt vertrekken zonder samen gezien te worden. Lang leve de webshop.

Het overkomt iedere ouder wel eens dat er boodschappen gedaan moeten worden in het prettige gezelschap van je kinderen. En dan geef je hem of haar zo'n koddig karretje, heeft ie ook wat te doen. En dat vindt hij ook hartstikke leuk, de stemming is opperbest en je kart samen gezellig langs de paden. En bij pad 5 kijk je eens in die kar om vervolgens te constateren dat je peuter voor de komende 10 jaar genoeg tandpasta heeft ingeslagen en ook voor de zekerheid de dopjes eraf heeft gedraaid om te proeven of dat lekker is, tandpasta. De volgende keer ben je wijzer en maak je voor je door het tourniquetje gaat duidelijke afspraken dat er eerst overlegt wordt voor we iets in de kar doen en leg je uit dat alles wat nog niet bij de kassa is geweest dicht moet blijven. Het gaat goed tot je boodschappenmaatje zonder enige aankondiging de topsnelheid van het karretje wil testen en uit de bocht vliegt. In het gunstigste geval schampt hij een andere klant en de kaasvitrine maar waarschijnlijker is dat de vlag die aan de kar bevestigd is in de val een hele rij potten appelmoes van een schap veegt die voor je voeten in slowmotion één voor één uit elkaar spatten op de vloer... De keer daarna loop je langs de kleine karretjes en zeg je al nee voor hij een klein vingertje uitsteekt naar de kinderkarren.

Je slooft je uit in de keuken om ze een voedzame maaltijd voor te zetten maar zodra ze plaatsnemen aan tafel kunnen ze alleen maar jammeren over hoe vies het eten is wat je ze voorzet en moet je ze doorlopend manen te blijven zitten, niet te boeren, uitleggen dat die vork er ligt om mee te eten en het mes om kleinere stukje te snijden in plaats van een hele gehaktbal met je handen in één keer in je mond te proppen. Er komt een moment dat zij opstaan en jij nog even, of nog lang, ligt te soezen in je bed en dat ze zelf een beker melk in schenken. Dat is heel fijn. Tot je zelf met je ogen nog halfdicht in de keuken komt waar je koelkast als een vliegtuig staat te ronken omdat de deur al anderhalf uur open staat. Er komt een moment waarop ze zelf uit bed kunnen klimmen om je om half drie 's nachts klaarwakker te komen vertellen dat ze gedroomd hebben over een eng monster terwijl ze bij je in bed kruipen waar ze het allerliefste overdwars gaan liggen, onmiddellijk weer in slaap vallen terwijl jij nog lang ligt te denken dat je echt vaker teennagels moet knippen. Ze pulken duizenpoten uit je tuin en gaan die bestuderen in jouw bed, ze maken fantastische bubbelfestijnen onder de douche met jouw dure shampoo, de hele fles, ze oefenen wheelies aan de rand van de sloot, ze tekenen vrachtwagens in je agenda op dagen die nog moeten komen, ze wijzen dingen aan op de tv met vla op hun vingers, ze kijken je aan terwijl je tegen ze praat zonder ook maar een woord mee te krijgen van wat je zegt.

Kinderen grootbrengen is de meest ondankbare en bevredigende taak die het leven te bieden heeft. Bezoek alle uithoeken van de wereld om je te verwonderen over de zeven wereldwonderen maar je verwondering zal nooit groter zijn dan je kindje voor het allereerst onder de douche te zien stappen en zijn handjes verbaasd onder de stralen te zien houden met een blik alsof er goud uit de lucht komt vallen. Nooit zal iemand enthousiaster zijn je te zien dan je eigen kind na een schooldag. Niemand zal meer zelfvertrouwen voor de rest van zijn leven krijgen van jouw 'goed gedaan' dan je eigen kind. De meest luxe roomservice ter wereld zal je geen beter ontbijt bezorgen dan de rafelige ontbijtkoek met pindakaas met chocomelk die je op moederdag kreeg. Er is geen ander mens ter wereld voor wie je het laatste zou doen wat je kon doen, je leven geven.