maandag 3 juli 2023

De kunst van het geen antwoord geven

Al mijn hele volwassen leven ben ik jaloers op mensen die de kunst van het geen antwoord geven beheersen. Die een vraag op een beleefde manier uit kunnen wissen, vaak zonder dat je het als vraagsteller meteen doorhebt. Je kunt er later achterkomen dat je geen antwoord hebt gehad, of zelfs helemaal nooit. Dit zijn vaak intrigerende mensen, mysterieus. Of het is een politicus. Geen antwoord geven is een verplicht onderdeel op de politicusschool. Op veel andere opleidingen ook als bijvak te doen. Denk: hoger management, medici, juridische dingetjes. Maar het beste kan je het van nature in je hebben, dat is de meest succesvolle strategie. 

Ik kan het niet zo goed maar ik zou het graag willen kunnen. In elk geval. Ik heb goed opgelet en wat tactieken ontdekt die je kunt toepassen als je in een situatie komt waarin je: en de vraag niet kan/wil beantwoorden maar ook geen ruzie wil. Niet meteen maar ook niet morgen. Als je deze kunst goed verstaat hou je iedereen te vriend, al je opties open, je hoeft nooit iets van jezelf bloot te geven en niemand kan je ooit nog van principes en overtuigingen betichten, nou…voordelen te over dus!

1 Haak af

Dit is een beginnerstip voor als je pokerface nog niet zo geoefend is. Gewoon kappen met het gesprek. Kan op verschillende manieren. Op een feestje kan je bijvoorbeeld net doen alsof je op dat moment iemand ziet die je meteen móét spreken. Zwaai uitbundig naar ergens (let wel even op dat er ook daadwerkelijk iemand staat in de richting waarin je zwaait) en roep nog iets van hee hai! Verontschuldig je kort bij je gesprekspartner dat je deze iemand al eeuwen niet meer gezien hebt of zo en neem daarbij al een vertrekkende lichaamshouding aan. Dag vraag. 

Let op: niet te snel terugkeren binnen gehoorafstand van de vraagsteller. Je kunt eventueel ook ineens een urgent toiletbezoek voorwenden maar dat wordt best persoonlijk en je kunt de verwachting wekken dat je aanstonds weer terug bent. Ben je niet op een feestje; zie opties 2 t/m 5 of zeg dat je de kat hoort voor de deur. 

2 Zeg iets (algemeens) over het onderwerp van de vraag
Je kunt heel betrokken overkomen als je niet per se antwoord geeft op de vraag maar wel voortborduurt op het onderwerp van de vraag.

Voorbeeld:
Iemand: “Wat vind jij van die klimaatprotesten de hele tijd?”
Jij (bent net lid geworden van Extinction Rebellion of van de belangenvereniging ten behoeve van het stimuleren van het gebruik van fossiele brandstoffen/hebt überhaupt geen zin meer om over klimaat danwel protesten te praten/weet al dat deze gesprekspartner een totaal andere overtuiging heeft dan jij/houdt je mening sowieso liever gewoon voor je/andere reden) kan dan het volgende zeggen: “Daar is inderdaad erg veel nieuws over de laatste tijd ja!”.

Je zult zien; je gesprekspartner zal, afhankelijk van zijn/haar eigen mening over het onderwerp, daar over verder praten en met een beetje geluk helemaal leeglopen van ergernis of feitenkennis inzake het onderwerp zonder zich ooit nog druk te maken over jouw antwoord, waarschijnlijk interesseerde dat hem/haar om te beginnen al geen snars maar zocht hij/zij naar een manier om het onderwerp ter sprake te brengen. Echter, als dat niet het geval was en hij/zij is oprecht geïnteresseerd in je mening is dit nog steeds een effectieve strategie. Jullie kunnen dan rustig verder praten over het nieuwe onderwerp dat je aangebracht hebt en waarschijnlijk is dat ook nog beter voor de sfeer in dit specifieke geval.

3 Begin over iets totaal anders
Voor gevorderden. Bijzonder effectief. Gooi een totaal afwijkend gespreksonderwerp tegen de vraag aan. Stel, we nemen die klimaatprotesten nog een keer en alle redenen waarom je daar niet op wil antwoorden. Dan kan je met je allerenthousiastste gezicht iets tegenwerpen als: “het schijnt een heel slecht kersenjaar te zijn!”. Je kunt ook beginnen over of je twijfelt over een vakantie naar Terschelling of Kreta. En als je denkt dat je je gesprekspartner nog verder mee het bos in moet nemen weg van de vraag, kan je eraan toevoegen dat het allebei eilanden zijn en iets bulderlachen over de kwaliteit van de ouzo op beide. De kust is waarschijnlijk wel veilig nu.

4 Antwoord met een tegenvraag.
Voor de meer filosofisch aangelegde antwoordenduiker. Laat de vraag even in de lucht zweven en kijk bedachtzaam naar een dood punt, een muur of een plant of zo. Niet te lang natuurlijk anders kom je over als een slechthorende onder invloed van verdovende middelen. Dus voor je gesprekspartner met de vingers voor je gezicht gaat knippen om je uit je trance te halen, stel je een tegenvraag. Hoeft niet te moeilijk, kan gewoon dezelfde vraag zijn maar dan aan de ander gesteld. Leg wat extra nadruk op de jij in je vraag en kijk er indringend bij. Buig iets naar je gesprekspartner toe voor non-verbaal overwicht. Voor wie meer uitdaging zoekt, combineer met optie 3.

5 Maak een grap
Grappen zijn al sinds mensenheugenis het ontluchtingsventiel in elk sociaal verkeer. Verkeersruzies, ongemakkelijke stiltes, crematies, hele oorlogen zijn op een ander spoor gezet door een goed getimede grap. Een grap is dus een uitstekende manier om geen antwoord te geven. Je kunt een grap over het onderwerp van de vraag maken maar je kunt ook een totaal ander onderwerp kiezen (zie ook optie 2).

Zo. Wat was de vraag ook alweer? (tip ;-)